[S]: Pasja van Gogha

Obrazy Vincenta van Gogha zawsze miały dla mnie coś pociągającego w sobie. Kilka widziałam na żywo, w Rosji. Zachwycił mnie sposób, w jaki malarz nakładał farby na płótno, każde pociągnięcie pędzla było wyraźnie widoczne, farby nałożone szalenie grubą warstwą, a do tego ta kolorystyka... Byłam w tym roku na wystawie "Van Gogh Alive!", która też zrobiła na mnie wrażenie. Tym chętniej zatem sięgnęłam po fabularyzowaną biografię artysty, napisaną przez znakomitego pisarza, Irvinga Stone'a.

Pasja życia nie jest książką biograficzną, lecz powieścią biograficzną - a to dość zasadnicza różnica. Pisarska wyobraźnia pozwala na uzupełnienie białych plam w życiorysie malarza (np. okresu spędzonego z bratem w Paryżu, o którym nie ma zbyt wielu dokumentów), a także na dostosowanie faktów do poetyckiej wizji człowieka targanego emocjami, wrażliwego twórcy, niedostosowanego do świata i nie zgadzającego się z porządkiem społecznym w Europie XIX wieku. Vincent van Gogh z kart powieści jest człowiekiem fascynującym, zupełnie oderwanym od czasów, w których przyszło mu żyć. Z każdym rozdziałem coraz silniej przeżywa się - wraz z nim - rozwój jego malarskiej pasji, a także wszystkie niepowodzenia.

Napisana pięknym językiem (pięknie też przetłumaczona - przez Wandę Kragen), bywa momentami równie barwna i ekspresywna, co obrazy van Gogha, nota bene - przepięknie opisane przez Stone'a. Powieść jest potoczysta, postacie - autentyczne - żywo odmalowane, narracja porywa. Pasję życia czyta się jednym tchem, tak jak jednym tchem van Gogh chciał oddać widziany świat na swoich płótnach. Z pasją właśnie.

Absolutnym literackim majstersztykiem są dla mnie fragmenty dotyczące pobytu malarza w Arles oraz ataków szaleństwa, które w tamtym czasie na niego spadły. Wydaje mi się za to, że zakończenie wypadło dość blado na tle całego utworu. Mimo to - ze wszech miar polecam, książka jest genialnie napisana. Warto!